Perşembe, Ocak 31, 2008

zeytin




Bugün zeytin çizerken elini
jiletle kesen bir hasta başvurdu.
Zeytin çizmek için satılan plastik aletle mi kestiğini sordum, öyleymiş.
"Onun yanında zeytini bastırmak için çubuk da vermiyorlar mıydı?” dedim.
"Alet 1 liraydı, çubuğu 50 kuruştu. Çok akıllıyız ya çubuğunu almadım. Ama alet çok güzel, zeytin yağlı olduğundan jiletler keskinliğini hiç kaybetmiyor, üç yıldır kullanıyorum, aynı jilet”
dedi.
Çizik zeytini nasıl yaptığını sordum.
Yeşil zeytini topladıktan sonra suya bırakıyor, yiyeceği zaman çıkartıp çiziyormuş. Sudaki çizilmemiş zeytine 10 yıl beklese bir şey olmazmış, mumyalanmış gibiymiş. Çizdikten sonra yine suya koyuyor, ancak her gün suyunu değiştiriyormuş. Bu şekilde 7-8 günde tatlanan zeytinleri sudan çıkartıp, biraz tuz ve limon tuzu ile salamura yapıyormuş.
"Sele zeytini nasıl yapıyorsunuz?” diye sordum.
Büyük sepetlere bir kat zeytin bir kat tuz diziyorlar, gideri olan bir yerde bırakıyorlarmış. Zeytinin acı suları yavaş yavaş sepetin deliklerinden akıp süzülüyormuş. Yaklaşık 20 günde olgunlaşıyormuş.
“Katların kalınlıkları nasıl oluyor?” diye sordum.
“Ben iki parmak zeytin, üzerine beyazlayacak kadar kaba tuz atıyorum. Bazıları zeytini tuzu kalın tabaka, dört parmak falan yapıyorlar , o zaman eşit olgunlaşmıyor, bazısı küçülüp kalıyor, bazısı olgunlaşmıyor. Katmanlar ne kadar ince olursa zeytin o kadar güzel oluyor” dedi.“Üzerine ağırlık koyuyor musunuz?” diye sordum.
“Haa, onu Edremit’te kuyu zeytinlerde yapıyorlar, zira Edremit’in zeytini çok sert oluyor, bastırmak gerekiyor, ama tadı da nefis. Fidan falan almayı düşünürseniz muhakkak Edremit zeytini alın, Aydın falan kalın kabuklu oluyor. Hatta geçenlerde bir arkadaşa gittik Edremit'te Pelitliköy'de bir Zetincilik Enstitüsü var, oradan fidan aldık geldik. Hem oradakiler buradaki gibi bir fidan 5 lira, 10 lira saymıyorlar. Peygamber hesabı, seçiyorsun, 100 lira ver yeter diyor” dedi.
"Sele zeytini yıkadıktan sonra nasıl saklıyorsunuz?" diye sordum.
"Biraz ayçiçek yağıyla yağlayıp, yine bidonlara basıyoruz" dedi.
"Neden ayçiçek yağı?" dedim
"Zeytinyağ daha ağır olduğundan ve soğukta donduğundan zeytinlerin üzerine tyam sıvaşmıyor, ayçiçek yağı ise şerbet gibi tüm zeytinlerin üstünü kaplıyor" dedi.
Elindeki kesiğe pansuman yaptım ve suya sokmamasını, zeytini çizmek için de parmağıyla ittirmemesini söyledim

6 yorum:

EKMEKÇİKIZ dedi ki...

Zeytin çizmek için özel bir alet olduğunu bilmiyordum.
Küçük bir bıçakla çiziliyordur, sanıyordum.

Bu arada, bugünkü müziğiniz error veriyor, dinlenemiyor.

ssbb dedi ki...

Bu ufak ters huni şeklinde iptidai, plastik bir alet Ekmekçikız. Resmini internette aradım ama bulamadım.
Huninin boğazında açılı, gerekirse değiştirilebien üç yarım jilet var. Zeytinleri tek tek delikten ittirerek(çubukla:) geçirince alttan düzgün üç çizikle çıkıyor.

Şarkıya gelince radioblogdaki tamirat yüzünden yeni şarkı seçemedim, eski postlardan söküp yapıştırdım, ama o da bozulmuş. Yine de çok güzel bir şarkı, şu linkten İngilizce altyazılarla dinleyebilirsiniz.
Bir de benim daha sevdiğim daha neşeli Carlos Jobim yorumu var.
Her ne kadar şarkı Mart ayından bahsetse de olay Brezilya'da (Güney yarıkürede) geçtiği için sonbaharı (varsa orada da zeytin zamanını) anlatan bir şarkı:)

EKMEKÇİKIZ dedi ki...

Bora Bey,

Zeytin çizme aleti bilgisi için çok teşekkür ederim. Tabii ki, bir alet olmalı, değil mi? Binlerce değil, belki milyonlarca tane zeytin sözkonusu.:)

Müzik linklerine bayıldım, oradan oaraya atlayıp, birçok sevdiğim şarkıyı dinledim, sayenizde.
:)

aye dedi ki...

selam,
"Her insanın bir öyküsü vardır, işte bu öyküyü yaşama hakkına da insan hakkı denir." demişti insan hakları dersi hocamız üniversitede.

Siz de Sn. Mithat Sancar'ın özetini pratik hale getirdiniz. Sokakta yanımızdan geçenlerin neler neler anlatabileceğini sade ve sürükleyici olarak, kısa kısa anlatıyorsunuz. Elçilik ediyorsunuz.

Keşke bunlara daha çok kimse ulaşabilse. Ben kendimi şanslı hissediyorum. Böylece asla öğrenemeyeceğim yaşam biçimlerini, tanışamayacağım kimselerin öykülerini dinliyorum.Size teşekkür ederim.

Bir de bir soru: annemler de zeytin çizerler her sonbahar ama bıçakla. Bu alet süper kolaylık sağlayan bir şeymiş. Siz nerden alınır biliyor musunuz? Tekrar teşekkürler
Ayşegül

Adsız dedi ki...

EN KALITELI DOGAL ZEYTIN TUZUNU URETIYORUZ. ZEYTININ BOZULMAMASI ICIN TOPAKLANMAYI ONLEYICI MADDE VE IYOT KATKISI EKLEMIYORUZ. DENIZ TUZU OLDUGU ICIN GOL TUZUNA GORE DAHA LEZZETLI SONUCLAR VERMEKTEDIR. EGE TUZ ISLETMESI WWW.EGETUZ.COM 0 232 3280228

Adsız dedi ki...

Merhaba,
Piyasada satılan patentli Akva Zeytin Çizme Makinesi / Aparatının buluşunu on beş yıl önce yaptık. Patentini 5 Yıl önce aldık.
Web sitemizi inceleyebilirsiniz.
http://www.akvaplastik.com/
Saygılarımızla,

Raif AKÇAY
Akva Plastik
0256 312 10 41
Not: Zeytin çizme makinesi ve diğer ürün taleplerinizde toptan ve perakende olarak "Posta Ödemeli" adrese teslim edilir.